OM là từ biểu trưng cho cái vô cùng, viên mãn, vĩnh hằng.Những người Phật tử Tây Tạng tin tưởng rằng bản thể của vũ trụ biểu đạt qua âm thanh mật chú (mantra). Mật chú là sức mạnh làm cho tâm thức tập trung và trở nên nhu nhuyễn.

Chữ mantra có nguồn gốc từ ngữ căn tiếng Phạn: manas, nghĩa là tâm; và tra, nghĩa là công cụ. Tiếng Latin cũng có ngữ căn tương tự là mens, nghĩa là tâm thức. Như vậy, Mantra có nghĩa là công cụ của tâm thức, là âm thanh cốt lõi, âm thanh của Chánh giác làm cho luân hồi và Niết bàn hợp nhất. OM là đầu nguồn của Mantra, có nguồn gốc từ đạo Bà la môn. OM được Phật giáo tiếp nhận và mở rộng phạm vi để làm điểm tiên khởi cho tất cả những Mantra khác. OM biểu trưng cho tính tổng nhiếp của các pháp, cái vô cùng, cái viên mãn. Tụng niệm Mantra là cách làm cho tâm được tập trung, hướng về hòa nhập với tánh giác.

Khi nghe âm thanh tụng niệm mật chú, những người chưa quen với Phật giáo Tây Tạng cảm thấy đó là những âm thanh kỳ lạ. Giả sử, một nhà sư Tây Tạng nghe những âm thanh thường có ở Hoa Kỳ, cụ thể như những âm thanh của một đội bóng đá trong giờ thao luyện, tiếng của những cầu thủ lầm bầm và cáu gắt thì cảm thấy đó là những âm thanh lạ lẫm! Tuy nhà sư cảm thấy lạ lẫm nhưng những tuyển thủ và huấn luyện viên lại cảm thấy quen thuộc và vận dụng những âm thanh như vậy để kích khởi sức mạnh và tập trung tinh thần khi đá bóng. Những âm thanh này không có gì lạ đối với họ. Tất cả chúng ta đều đã quen thuộc với những âm thanh của chính mình và sử dụng chúng để kích khởi những thể nghiệm và tạo nên những dạng ý nghĩa khác nhau. Một trận đấu khúc côn cầu của nữ sinh có nhiều âm thanh đặc trưng mà những nữ vận động viên này hay dùng để tập trung tinh thần phấn đấu. Một buổi khiêu vũ ở trường trung học có những động tác và âm thanh đã trở thành nghi thức và rất có ý nghĩa đối với những người tham dự, làm hưng phấn và dẫn dắt các cảm xúc và hành động của họ. Những câu “mật chú văn hóa” này nối kết họ lại với nhau bằng một tâm thái chung nhất, giao hòa với những biểu cảm văn hóa chủ đạo của cộng đồng. Tương tự như vậy, những mật chú của Phật giáo Tây Tạng kích khởi những thể nghiệm tâm linh, hướng đến sự chuyển hóa nội tâm.

Vận dụng những mật chú tức là vận dụng những xung lực tự nhiên. Một cách tự động, chúng ta hét lên khi sung sướng hay giận dữ, gào lên để giải tỏa xúc cảm hay áp lực, và hát lên khi hạnh phúc thảnh thơi. Chúng ta nghe ai đó gọi tên mình và trả lời. Một vài người ậm ừ trong miệng một cách vô thức khi vừa đi vừa làm việc. Nhưng những mật chú vận dụng những công năng tự nhiên đó một cách có ý thức để tập trung tâm ý và sức tỉnh giác như mong muốn.

Có một số âm thanh căn bản trong cảnh giới con người. Những âm thanh cho chúng ta biết sự việc gì đang xảy ra. Theo những nhà ngôn ngữ học, có một số âm thanh mang tính phổ quát đại đồng đối với trẻ con khắp thế giới. Những âm thanh thốt lên khi mới lọt lòng là ngôn ngữ và phương thức thông tin căn bản. Mantra là những âm thanh hướng chúng ta đến thực tại; lôi kéo sự chú ý của chúng ta và đưa chúng ta hòa nhập với nhịp điệu vận hành của vũ trụ.

Đạo lý của Mantra dạy rằng vũ trụ là một công năng của Phật, hoạt dụng theo những lời mà Ngài dạy về yếu tính bản nhiên. Chữ nghĩa và âm thanh không cách biệt với yếu tính bản nguyên của thực tại; đồng nhất với thực tại. Tụng niệm những âm thanh và những chuỗi âm thanh phù hợp của Mantra có nghĩa là chúng ta kích khởi những nghĩa lý và những thể nghiệm cần được kích khởi.

Mỗi một phân tử, mỗi một vi hạt, và mỗi một sự vật là một đơn vị có dao động riêng, tần số riêng. Một ca sĩ vĩ đại có thể làm vỡ một tấm kính bằng một nhạc tiết cộng hưởng với tần số dao động của nó. Một đội lính trước khi nhịp bước diễn hành qua một cây cầu luôn luôn phải chỉ định một binh sĩ giẫm chân lạc nhịp để những dao động phát sinh không làm gãy cầu. Chỉ bằng một tiếng hét, vị đại võ sư có thể chận đứng địch thủ. Sử dụng đúng pháp, những câu Mantra có sức mạnh tiềm tàng vô cùng to lớn.

Những câu mật chú có tác dụng kỳ diệu không phải vì tính chất thần bí của tự thân, mà vì sức cảm nghiệm của tâm thức. Mật chú tự thân không có thần lực; mà chỉ là công cụ để gom kết những nguồn thần lực sẵn có. Giống như một thấu kính hội tụ, mặc dù bản thân thấu kính không chứa đựng một chút sức nóng nào cả, thế mà nó có thể gom kết những tia nắng mặt trời và chuyển hóa những tia nắng dàn trải lan man đó trở thành một điểm nóng cháy bỏng (Govinda 1970, 28).

Mantra đã được dùng từ thời khởi thủy của tôn giáo trong hình thức này hay hình thức khác. Mantra trong Phật giáo Trung Quốc có tên là Chân ngôn, thuộc Chân Ngôn Tông. Thậm chí dòng đầu tiên của Sáng thế ký cũng là một câu Mantra: “Thoạt kỳ thủy là ngôi lời và ngôi lời là Thượng đế”. Cuộc sống của chúng ta đã gắn liền với mật chú tự bao giờ trong dạng này hay dạng khác. Chúng ta có thể khéo léo vận dụng.

OM MANI PADME HUM
Om Mani Padme Hum, dịch nghĩa là “Gọi mời ngọc sáng của hoa sen”, là câu Mantra phát tích từ Bồ tát Quán Thế Âm, vị thần bảo hộ của Phật giáo Tây Tạng. Thế giới bắt đầu bằng chữ OM và kết thúc với chữ HUM. Câu mật chú này là một mẫu mực của những chuyển động liên tục của thế giới, kích khởi tổng thể những yếu tính của chư Phật.

Việc tụng niệm mật chú không dựa trên cơ sở luận biện, vì những ý tưởng và khái niệm lý tính trong luận biện dẫn dắt người ta đi lạc khỏi nguồn mạch trực giác. Mật chú làm cho hành giả phát triển nội quán. Mật chú không hướng tâm thức hành giả đến một đối tượng hay một sở trú nào cả. Mật chú chỉ khai mở một khung cửa, cho thấy một hình tượng, hình tượng này giống như một hình ảnh phản chiếu từ tấm gương soi, hình ảnh của yếu tính vũ trụ. Mật chú trao cho hành giả một cảm nghiệm để tự thân lắng nghe; vận dụng trực cảm, tự thân hành giả có thể trực tiếp nghe được âm thanh của vũ trụ.

Câu mật chú Om Mani Padme Hum mà hành giả thường xuyên tụng niệm sẽ làm nội tâm được trong sạch và hướng về Chánh giác. Hành giả làm cho đầy tâm thức của mình với âm thanh tụng niệm và nhờ vậy mà những loạn động không còn lối để xâm nhập vào. Theo nguyên lý của Phật giáo Tây Tạng thì cần tập trung sức chú ý để dẫn dắt tâm thức của mình hướng đến những cảnh giới cao hơn.

Mỗi một âm tiết đều có hai dạng ý nghĩa, ý nghĩa cụ thể và ý nghĩa biểu tượng. Những biểu tượng có thể được sử dụng để khơi dậy một dạng cảm nghiệm. Sáu pháp thiền quán của phái Kagyu chỉ bày cho hành giả thấy hình tượng của những âm tiết mật chú trong phức hợp những luân xa thuộc dạng thiền quán ảnh tướng (luân xa là những tụ điểm của năng lượng tâm linh trong cơ thể). Mục đích là để giúp tâm thức hành giả cảm nghiệm được vòng tròn vận hành của nhiệt lượng, của những trạng thái khác nhau, nhờ vậy mà đạt được trạng thái tỉnh thức lâu bền. Đó là những pháp tu tập có công năng trị liệu.

Mỗi âm tiết của câu mật chú đều xuất phát từ một trong 5 vị Phật phương hướng của vũ trụ. Thực tại được diễn đạt bằng âm thanh HUM. Phụ âm H…hhhhhhhhh trong âm HUM giống như hơi thở ra. Âm UM…ummmmmmmmm ở cuối âm tiết có nghĩa là nhất thể, dạng dao động của vũ trụ.

Âm thanh và yếu nghĩa mật chú là đồng nhất với âm thanh và yếu nghĩa TÂM, tâm này chính là thực tại. Vì vậy, quán chiếu mật chú cũng quan trọng, là một bộ phận của công phu tụng niệm vì năng lực của mật chú còn nằm trong việc hành giả vận dụng hình tượng của nó. Mật chú không phải chỉ là một cơ chế để tập trung tâm thức hay chỉ là một dạng âm thanh để hành giả nghe mà thôi. Âm thanh và hình tượng của âm thanh không phải là hai sự vật cách biệt nhau. Cảnh giới của mật chú là nhất thể. Mỗi âm tiết mật chú ứng với một vị Bồ tát tương ứng khi nó kích hoạt một luân xa hay tụ điểm năng lượng tâm linh liên quan, lúc ấy sức tỉnh giác được tập trung trong một chan hòa nhất thể.

Hành giả có thể tập trung tâm ý nơi một âm tiết, xem đó là đối tượng của thiền quán, theo nguyên lý mặt chữ và âm thanh phát ra là đồng nhất với ý nghĩa cần biểu đạt. Vì vậy mà việc sử dụng thiền mật chú là một sự phát triển tự nhiên của tư tưởng Phật giáo. Khi sắp nhập Niết bàn, đệ tử hỏi những bài kinh nào phải tuân hành, Phật trả lời rằng: “Những lời nào thiện thuyết là lời dạy của Phật”. Những hành giả Mật tông xem mật chú là những lời thiện thuyết.

LAMA ANAGARIKA GOVINDA

Nguyên tác: Ánh sáng Mật tông

 C.Alexander Simpkins & Annellen Simpkins

Việt dịch: Thích Minh Thành

Phát triển niềm vui trong sự tu tập là điều quan trọng vì làm cho sự tu được nhẹ nhàng. Nếu chúng ta luôn buồn bã, nhắc đi nhắc lại rằng “Tôi đã đau khổ, thật khó khăn” điều đó trở nên nặng nề và sự tu trở thành một việc nặng nhọc. Nếu ta vui vẻ, ta tự nhủ: Hôm qua mình có làm một lời nguyện ước, hôm mình thi hành nó, mình làm việc vì chúng sinh. Mình làm việc với chính mình, vì họ. Các khó khăn có nổi lên, thật tuyệt vời! Nghiệp mà mình đã tạo nay chính mình có thể thanh tịnh hóa nó. Hôm nay mình có thể giải thoát khỏi các việc làm khi xưa của mình một cách hoàn toàn, thật là thần kì”

Sự chú ý đến chúng sinh có hai hậu quả: một hành động có ích cho họ, một tác động thanh tịnh hóa đến với chúng ta. Ngoài ra có thể thấy rằng tất cả đều tương đối. So với thử thách mà ngài Milarepa phải chịu đựng trong một số năm, thì những gì mình có thể chịu đựng lúc này, dù có vẻ to lớn thật ra rất bé nhỏ. Ngài Milarepa đã vượt qua tất cả. Hiện giờ sự tu rất khó đối với chúng ta, nhưng đời của Ngài là một mẫu mực và một nguồn cảm hứng, vì vậy chúng ta có thể thực sự quy y nơi Ngài và phát triển niềm vui, nghị lực và niềm tin đối với tất cả các vị đã chứng đắc của dòng tu.

Nếu chúng ta cảm thấy sợ sệt trong khi tu, đó không phải là dấu hiệu tốt nữa. Chúng ta bắt đầu tu nhưng với một niềm lo ngại, chúng ta lo lắng sẽ có chuyện gì xảy ra với chúng ta. Muốn làm việc vì chúng sinh, có lẽ chúng ta sẽ mệt? Có lẽ chúng ta sẽ chẳng được gì cho chúng ta? Hoặc sẽ gặp bệnh, gặp những vấn đề vật chất hay tâm linh? Chúng ta sợ các trở ngại mà chúng ta có thể gặp. Vì các lý do đó chúng ta rất rụt rè trong sự tu. Chúng ta tiến lên nhưng rất thận trọng, rất sợ những gì có thể xảy ra. Điều đó cho thấy chúng ta thiếu tin Tam Bảo. Sự quy y không thành thật và không sâu. Nếu chúng ta hoàn toàn tin vào sự ban phước và sự bảo vệ của Tam Bảo, chúng ta tiến trên con đường mà không hi vọng, không sợ hãi gì. Chúng ta đối diện với những chướng ngại ngay khi chúng nổi lên, bằng cách thanh tịnh chúng, biết rằng chúng là kết quả của quá khứ và không sợ sệt một cách đặc biệt. Trong sự mở tâm thức ấy, tâm được thư giãn và các màng che lấp trí tuệ tan đi. Các tham, sân, si hiện ra, biến đi và được thanh tịnh. Các chướng ngại không còn là chướng ngại, vì chúng ta biến đổi chúng ngay lập tức. Chúng ta luôn vui, tin tưởng, chắc chắn. Đó là dấu hiệu của một sự tu đúng.

Chúng ta có thể noi gương các vị Thầy của dòng tu Kadampa. Các Ngài tu theo phép “Lojong – cho và nhận”. Các Ngài thường xem những gì xảy ra đến với một tâm không đổi, tự nhủ rằng “ Nếu tôi phải ốm, tôi hãy ốm. Nếu tôi phải chết tôi hãy chết! Nếu tôi phải sống tôi hãy sống!”. Thái độ đó cho thấy sự tin tưởng tuyệt đối nơi Tam Bảo và sự dâng hiến toàn thân, khẩu, ý của họ. Nếu chúng ta phải ốm, chúng ta đi rửa nghiệp của chúng ta. Chúng ta thanh tịnh hóa tất cả những gì xấu nơi chúng ta. Nếu chúng ta phải chết, không có gì trầm trọng. Đó là kết thúc bình thường của cuộc đời. Dù sao đi nữa, với niềm tin nơi Tam Bảo mà chúng ta đã phát triển tâm ta, tâm thầy, tức tâm Phật, được hoàn toàn kết hợp. Sự chết sẽ là một sự chứng đắc nhiều hơn là một sự biến đi. Và nếu chúng ta phải sống khỏe, chúng ta có thể phục vụ những chúng sinh khác. Chiều hướng ấy của tâm phải dẫn dắt ta trên suốt đoạn đường dẫn đến giác ngộ.

Lama Gendun Rinpoche
Việt dịch: Ani Ngawang Kuntchok Dreulma Viên Huệ
Trích: Thầy và đệ tử

Cuộc sống hàng ngày liên tục thử thách sự bình yên nội tại của mỗi chúng ta. Giữa một biến cố căng thẳng, dù là ở nhà hay ở nơi làm việc, chúng ta thường ao ước có được những khoảnh khắc bình yên mà một buổi thiền riêng tư, thanh tịnh mang lại. Nhưng trong cuộc sống hối hả hàng ngày dường như không tồn tại những khoảng thời gian như vậy.

Khi bạn cần đến những khoảnh khắc bình yên nhất, bạn phải tự tạo ra chúng. Những lúc như vậy, tạm nghỉ có chủ đích có thể giúp thân và tâm bạn tỉnh táo trở lại giống như là trong một buổi thiền dài vậy. Hãy đơn giản dừng lại và thực hiện một vài động tác thư giãn – hoặc chẳng thực hiện gì cả, như trong trường hợp này.

1. Nếu bạn cảm thấy mình cực kỳ căng thẳng và đã gần vượt quá giới hạn chịu đựng, hãy dừng công việc đang làm lại. Nhắc nhở bản thân rằng đây là thời điểm thích hợp để thực hiện một bài thiền nhanh chóng giúp cho tâm trí tỉnh táo và thư giãn.
2. Tạm dừng mọi suy nghĩ và nhắc nhở bản thân rằng tại thời khắc này, sự bình yên nội tại quan trọng hơn tất cả. Hãy nghĩ về sự bình yên ấy như một nơi chốn bên trong bạn. Trong lúc đó, hãy duỗi thẳng xương sống và nâng cằm lên. Tập trung hướng mắt lên phía trên đầu, nhìn vào trần nhà hay tường.
3. Chậm rãi, khoan thai hít vào một hơi có chủ đích. Hãy tưởng tượng cánh cửa dẫn tới nơi chốn bình yên trong bạn đang mở ra khi không khí tràn vào phổi bạn. Khi thở ra, hãy biết ơn khoảnh khắc đã cho phép bạn nghỉ ngơi ấy, rồi quay trở lại công việc đang giải quyết.

Nguồn:http://www.daibaothapmandalataythien.org/bai-thien-hoi-tho-chi-trong-vai-phut-khi-ap-luc-cong-viec-qua-suc-chiu-dung

Có một người rút vào rừng núi miền Đông Tây Tạng để thực hành phép tu viễn ly. Người Tây Tạng gọi phép tu đó là Chod có nghĩa là “cắt đứt” vì mục đích của phép này là cắt đứt mọi tư tưởng quán chiếu sai lầm, thứ tư tưởng chỉ làm che đậy thể tánh trong sáng của tâm thức.

Buổi sáng, người đó rời lều kiếm một tảng đá để thực hành thiền định thì người em gái mang lại một hũ sữa chua và thực phẩm cho ông. Người em đợi đến buổi tối mà ông ta chưa về nên đặt bình sữa lại dưới bàn thờ và trở về nhà. Lúc ông tu sĩ nọ về tới túp lều thì trời đã tối và không thấy gì cả. Sau bàn thờ chỉ có một ngọn đèn mỡ tí hon, chiếu một cài gì tròn tròn ông chưa bao giờ thấy. “Đó là con mắt của một con ma”, ông bỗng sợ hãi, nhưng cũng lúc đó ông định thần nói: “Không, tất cả mọi sắc thể đều là Không và không có thực”. Ông cẩn thận tháo túi đeo vai và đập lên con mắt, đồng thời lòng tự nhủ kẻ tu phép viễn ly không sợ bất cứ điều gì ở thế giới này hay thế giới khác.

Bình sữa nghiêng một bên và sữa chua văng tung toé mọi phía. Sắc trắng của sữa chập chờn trong ánh sáng mờ mờ như hàng trăm con mắt ma quỉ. Người đó sợ hãi đập loạn xạ, con mắt ma bây giờ đã dính lên túi sách và lan ra khắp nơi. Người tu sĩ bỗng nhớ chỉ còn cách “cắt đứt”. Chỉ một thoáng, ông tách lìa ra khỏi tâm thức đang bị vô minh che phủ, ở đây hiện hành sự sợ hãi và nhận ngay ra tay mình đầy sữa. Cái nhìn của chính ông đã thay đổi, hết lo sợ và thế giới cũng thay đổi theo. Ông cười to.

Surya Das
Việt dịch: Nguyễn Tường Bách
Nguồn: Sư tử tuyết bờm xanh